Page 7 - :: สมุดภาพสงขลา ::
P. 7
ค์ำานำา
สงขิลาเป็นจังหวิัดแรกัๆ ขิองไท์ย ท์ี�รู้จักัวิิชัาถ่่ายรูป โดยหลวิงวิิเศษภักัดี (ชัมู ณ สงขิลา) เป็นผูู้้
ริเริ�มูขิึ�นกั่อน หลักัฐานได้แกั่ภาพูถ่่ายชัุดสงขิลายุค์ใกัล้ พู.ศ. ๒๔๓๐ ท์ี�มูีต์ัวิหนังส้อพูิมูพู์บนกัระดาษปิดรูป
ท์ั�งขิ้างหน้าขิ้างหลังวิ่า Luang Weeset Singora Siam
นายชัมูได้เป็นหลวิงวิิเศษภักัดีเมู้�อ พู.ศ. ๒๔๑๓ ขิณะอายุ ๑๖ ปี จนถ่ึง พู.ศ. ๒๔๓๑ จึงได้เล้�อน
เป็นพูระยาสุนท์รานุรักัษ์ แสดงวิ่ารูปถ่่ายหลายรูปถ่่ายกั่อน พู.ศ. ๒๔๓๑
ท์่านผูู้้นี�เกัิดเมู้�อวิันท์ี� ๔ มูีนาค์มู พู.ศ. ๒๓๙๗ ถ่ึงแกั่อนิจกัรรมูเมู้�อวิันท์ี� ๔ พูฤศจิกัายน พู.ศ.
๒๔๔๗ อายุ ๕๐ ปี ได้เป็นผูู้้สำเร็จราชักัารเมู้องสงขิลาในราชัท์ินนามูพูระยาวิิเชัียรค์ีรีเมู้�อ พู.ศ. ๒๔๓๑ -
๒๔๔๔ เป็นผูู้้ท์ี�สนใจเร้�องกัารถ่่ายรูปมูาต์ั�งแต์่วิัยหนุ่มู ในประวิัต์ิวิ่าได้เรียนถ่่ายรูปจากัหลวิงอัค์นีนฤมูิต์ร
(จิต์ร จิต์ราค์นี) มูิสเต์อร์ลำเบิกั (น่าจะเป็นค์นเดียวิกัับ Lambert) และจากัมูิสเต์อร์เนาต์้า
ท์่านสามูารถ่ต์ั�งสต์ูดิโอขิึ�นในบ้าน มูีฉากัหลังและเค์ร้�องกัำกัับงาน (เชั่นต์ราร้าน) แบบสากัล
เมู้�อพูระบาท์สมูเด็จพูระจุลจอมูเกัล้าเจ้าอยู่หัวิ รัชักัาลท์ี� ๕ เสด็จประพูาสสงขิลากั็มูาฉายพูระรูปท์ี�นี�
ในระยะเวิลาใกัล้เค์ียงกัันนั�น ท์างเชัียงใหมู่กั็มูีหลวิงอนุสารสุนท์ร (สุ่นฮี� แซ่ฉั�วิ หร้อสุ่นฮี� ชััวิย่งเสง
หร้อสุ่นฮี� ชัุต์ิมูา พู.ศ. ๒๔๑๐ - ๒๔๗๗ อายุ ๖๗ ปี) เป็นชั่างถ่่ายรูปอาชัีพูค์นแรกัขิองเชัียงใหมู่
ได้ต์ั�งร้านถ่่ายรูปอย่างจริงจังต์ั�งแต์่อายุ ๑๘ ปี เมู้�อ พู.ศ. ๒๔๒๘
กัารจัดพูิมูพู์สมูุดภาพูขิองสงขิลาได้เริ�มูมูาต์ั�งแต์่ พู.ศ. ๒๕๓๖ ท์ี�นายธีรพูจน์ จรูญศรี แห่งบริษัท์
จุลดิศ จำกััด ในฐานะประธานจัดงานชัุมูนุมูนักัเรียนเกั่ามูหาวิชัิราวิุธท์ี�กัรุงเท์พูฯ ขิอให้นายเอนกั นาวิิกัมููล
เป็นบรรณาธิกัารจัดพูิมูพู์หนังส้อท์ี�ระลึกัแจกัในงานชัุมูนุมูนักัเรียนเกั่าในกัรุงเท์พูฯ พู.ศ. ๒๕๓๖
นายเอนกัได้ขิอท์ำสมูุดภาพูแท์นกัารรวิมูขิ้อเขิียนอย่างท์ี�เค์ยท์ำกัันมูาหลายปี เพูราะถ่้าไมู่รวิมูภาพู
ไวิ้บ้างค์นรุ่นหลังกั็จะยิ�งนึกัภาพูไมู่ออกัวิ่าบุค์ค์ลสำค์ัญขิองสงขิลาในอดีต์หน้าต์าอย่างไร หน้าต์าสงขิลา
แต์่กั่อนเป็นอย่างไร
ในกัารท์ำสมูุดภาพูเล่มูแรกั ได้ขิอให้เจ้าหน้าท์ี�บริษัท์จุลดิศไปต์ิดต์่อขิอกั๊อบปี�รูปเกั่าจากัร้านฉายา
สงขิลาขิองค์ุณหยกัสินี จต์ุรพูฤกัษ์ ซึ�งให้ค์วิามูอนุเค์ราะห์อย่างดียิ�ง
เมู้�อนำมูาผู้นวิกักัับภาพูจากัหอจดหมูายเหต์ุแห่งชัาต์ิและภาพูส่วินต์ัวิจากัแหล่งต์่างๆ กั็ท์ำให้
เราได้เห็นภาพูสงขิลาและโรงเรียนมูหาวิชัิราวิุธสมูัยเกั่าๆ มูากัมูาย ในค์รั�งนั�นนายเอนกัได้ชัำระประวิัต์ิ
ค์วิามูเป็นมูาขิองร้านถ่่ายรูปในสงขิลาขิึ�นไวิ้เป็นแนวิท์างแกั่ค์นรุ่นหลังย้ดยาวิพูอสมูค์วิร
เวิ้นไปอีกั ๑๐ ปี จน พู.ศ. ๒๕๔๖ จึงได้ท์ำสมูุดภาพูอีกัเป็นเล่มูท์ี� ๒ ในสมูัย ดร.บวิรศักัดิ� อุวิรรณโณ
เป็นประธานจัดงานชัุมูนุมูนักัเรียนเกั่ามูหาวิชัิราวิุธท์ี�กัรุงเท์พูฯ ในปีนั�น
ในค์ราวินี� อาจารย์จรัส จันท์ร์พูรหมูรัต์น์ ซึ�งสนใจเร้�องภาพูเกั่าและสิ�งขิองในจังหวิัดสงขิลา
ขิณะนั�นสอนอยู่ท์ี�โรงเรียนบ้านนาวิิท์ยาค์มู อำเภอบ้านนาเดิมู จังหวิัดสุราษฎร์ธานี เริ�มูมูาชั่วิยงานด้วิย
อาจารย์จรัสสามูารถ่หาภาพูเกั่ามูาได้มูากัมูาย จึงท์ำให้เกัิดสมูุดภาพูเล่มูต์่อๆ มูาอีกัเกั้อบ ๑๐ เล่มู
แมู้กัระนั�นภาพูสงขิลากั็ยังมูีท์ี�ยังไมู่ได้พูิมูพู์อีกัเป็นจำนวินมูากั เพูราะนอกัจากัอาจารย์จรัสแล้วิยังมูีผูู้้อ้�น
ท์ี�สนใจเร้�องภาพูเกั่าอีกัหลายค์น
สืมุดภาพิสืงขลา 5