Page 14 - สมุดภาพ กรมทางหลวง ยุคแรก เนื่องในโอกาส ๑๐๙ ปี กรมทางหลวง ๒๔๕๕-๒๕๖๔
P. 14
ส่วนการโยธาหัวเมือง ซึ่งมีข้าหลวงโยธาอยู่ในเวลานี้นั้น ให้เลือกหาบุคคลผู้ช�านาญในการช่าง
�
ี
�
(อินยิเนีย) ไปประจาอยู่มณฑลละนายหน่งฤๅกว่าน้นตามแต่จะสมควร ให้มีน่าท่เปนผู้ดาริห์แลแนะนา
ึ
ั
�
การโยธา แลการบ�ารุงฤๅท�าทางไปมาทั้งบกแลน�้าทั้งปวง ในจังหวัดมณฑลนั้นๆ ส่วนการที่จะกระท�าให้
ส�าเร็จไปนั้น ให้มณฑลฤๅเมืองเปนผู้ท�าตามความแนะน�าของนายช่างนั้น
ื
ี
ี
เม่อได้จัดระเบียบลงดังน้แล้ว นามของกระทรวง ท่เรียกว่ากระทรวงโยธาธิการนั้น หาตรงกับ
ั
รูปการณ์ไม่ ให้เปล่ยนนามกระทรวงโยธาธิการ เปนกระทรวงคมนาคมสืบไป ให้เจ้าน่าท่ท้งปวงรับส่งการ
ี
ั
ี
ต่อกันในวันที่ ๑ เมษายน รัตนโกสินทรศก ๑๓๑
ประกาศมา ณ วันที่ ๒๗ มีนาคม รัตนโกสินทรศก ๑๓๐ เปนวันที่ ๕๐๓ ในรัชกาลปัตยุบันนี้
ั
ี
ช่วงเวลาต้งแต่วันท่ ๒๘ กรกฎาคม พุทธศักราช
๒๔๕๗ ถึงวันที่ ๑๑ พฤศจิกายน พุทธศักราช ๒๔๖๑
ั
ั
ี
ทุกประเทศท่วโลกเผชิญกับสงครามโลกคร้งท่ ๑
ี
ระยะแรกสยามวางตัวเป็นกลาง จนกระท่งวันท่ ๒๒
ั
กรกฎาคม พุทธศักราช ๒๔๖๐ จึงได้ประกาศสงคราม
กับเยอรมันและออสเตรีย-ฮังการี วิศวกรของกรมทาง
หม่อมอนุรุธเทวา และกรมรถไฟหลวงซึ่งเป็นชนชาติศัตรูถูกควบคุม
(ม.ร.ว. สายหยุด สนิทวงศ์) ตัวเป็นเชลยและปลดออกหลายคน พระบาทสมเด็จ
พระยาสวัสดิ์วรวิถี
อธิบดีกรมทางหลวงคนแรก พระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ
ให้รวมกรมทางเข้ากับกรมรถไฟหลวง เพื่อจะได้ใช้
�
ต่อมาทรงมีพระราชดาริว่ากรมทางเป็น วิศวกรร่วมกัน เมื่อวันที่ ๓๐ กรกฎาคม พุทธศักราช
ื
ึ
กรมใหญ่มีราชการทวีมากข้น สมควรจะเล่อนต�าแหน่ง ๒๔๖๐ ช่วงระยะเวลาน้มีนายช่างเอกเป็นหัวหน้า
ี
๕
ึ
ี
หัวหน้าข้นเป็นอธิบดีแล้วให้มีท่ปรึกษาอีกนายหนึ่ง กรมทาง
ั
จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ต้งหม่อมอนุรุธเทวา กรมทางรวมอยู่กับกรมรถไฟหลวงได้ประมาณ
(หม่อมราชวงศ์สายหยุด สนิทวงศ์) เป็นอธิบดีกรม ๑๖ ปี ถึงวันท่ ๑ มิถุนายน พุทธศักราช ๒๔๗๖
๒
ี
ทางหลวงคนแรก และตั้งมิสเตอร์คาร์โล อัลเลกรี (Carlo พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว ก็ทรงพระกรุณา
Allegri) อินยิเนียใหญ่กรมโยธา เป็นที่ปรึกษากรมทาง โปรดเกล้าฯ ให้ยุบกรมทางเป็น “กองวิศวกรรมโยธา”
เมื่อวันที่ ๑๓ เมษายน พุทธศักราช ๒๔๕๕ ๓ ขึ้นกับกรมนคราทร กระทรวงมหาดไทย ตามพระราช
ี
จากนั้นในวันท่ ๓๐ กันยายน พุทธศักราช กฤษฎีกาจัดวางระเบียบกรมในกระทรวงมหาดไทย
้
๒๔๕๗ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้โอนแผนกทางน�า พุทธศักราช ๒๔๗๖ มีพระพิศาลสุขุมวิท (ประสบ
๖
และการอ่นๆ ซึ่งเก่ยวกับทางน�าของกรมทาง กระทรวง สุขุม) เป็นเจ้ากรมนคราทร
ี
้
ื
คมนาคม ไปสังกัดกระทรวงเกษตราธิการ แล้วต้งข้น ต่อมาเมอวนท่ ๑ เมษายน พุทธศกราช
ั
ึ
ั
ี
ั
ื
่
เป็นกรมส�าหรับจัดการส่งน�้าไปท�าการเพาะปลูก เรียก ๒๔๗๗ กองวิศกรรมโยธาเปล่ยนชื่อเป็น “กองทาง”
ี
ื
้
�
ช่อกรมใหม่นี้ว่า กรมทดนา (กรมชลประทาน) กรมทาง ขึ้นอยู่กับกรมโยธาเทศบาล สังกัดกระทรวงมหาดไทย
๔
จึงเหลืออยู่แต่กองทางบกเพียงอย่างเดียว มีเจ้ากรม ตามพระราชบัญญัติโอนอานาจหน้าท่เก่ยวกับการสร้าง
ี
�
ี
เป็นหัวหน้า และบ�ารุงรักษาทางหลวง พุทธศักราช ๒๔๗๗ มีพระ
๗
12 I 12
