Page 240 - สมุดภาพเมืองตาก

คณะ ีมงานสมุดภาพเมืองตากลงพื้น ี่อําเภอ
บานตาก ี่รานแสงศิลป ของนาย รง บุญมาลีรัตน
อายุ ๘ ป ชางภาพเกาแกของจังหวัดตาก
เมื่อวัน ี่ ๓ สิงหาคม พ.ศ. ๐

ภาพพระบ เหลานี้ ชาวบานใชสีสดสวยวาดไดนาชมมาก บานโสภโณดรเปนบานของจีน องอยู สรุปประวัติสั้น
ดูจากการแตงกายของ ูคนในภาพ และเ ียบเคียงกับภาพวาดใน ไดวา จีน องอยูเขามาเมืองไ ยเมื่อ พ.ศ. ๓ ๔ เมื่อ พ.ศ. ๔๑๑
โบสถวัดไมงามหลวงอําเภอบานตาก ยุค ๔ ๐ ๔ ๐ จีน องอยูเริ่มคาขาย โดยขนสินคาจากกรุงเ พ ไปขาย ั้งใน
สมุดขอยมีตัวหนังสือ ําแบบลานนาเขียนภาพรางรูปยัก  หัวเมือง างเหนือและพมา พ.ศ. ๔๓ ตั้งหางกิมเ งหลี ําป าไม
ลิงดวยเสนขาวดํา มือดี บางเลมเปนภาพสีตําราพรหมชาติตํารา ภาคเหนือขอประมูล ูกขาดภา ีอากร ชนิด ไดเคยไปอยู
ดูแมวและหมาสวยงามมาก เหนือประตูหองนอนของพระเณร เชียงใหม ๓ ป
แขวนกรอบกระจกตาง เปนแถวยาว มี ั้งภาพเขียนวรรณกรรม วัน ี่ ๑ มกราคม พ.ศ. ๔๓๘ จีน องอยูไดรับบรรดาศักดิ
จีนบนแ นกระจก ภาพพิมพหิน เจดียในพมา ภาพถายเกาของวัด เปนหลวงบริรัก ประชากรกรมการพิเศ เมืองตาก
และภาพพระสง  สําคัญ ี่ตีพิมพแลวหลายภาพ พ.ศ. ๔๔๔ นายตังกวย โสภโณดร ลูกชายของจีน องอยู
ครูบากํ าเปน ู ี่เก็บรัก าของอยางหวงแหน ของเหลานี้ ไดเปนหลวงบริรัก ประชากรแ นบิดา ่งถ งแกกรรม
อยู ั้งบนหอไตรและกุ ิ ปกติ านหวงมากไมยอมใหใครหยิบจับ วัน ี่ ๑ กันยายน พ.ศ. ๔ ไดรับพระราช านนาม
จ งคงอยูมาไดถ ง ุกวันนี้ ครูบากํ ามรณภาพเมื่อ พ.ศ. ๔ สกุลโสภโณดร คําวาโสภโณดร มาจากคําวาโสภณกับคําวาอุดร
สวนเจาอาวาสองคแรกคือครูบาสุยะต า เปน ูสรางโองโมง แปลวา ิศเหนือ ี่งดงาม
หรืออุโมงคสําหรับปริวาสกรรม ี่ขางวัดเกาะลาน วัดเกาะลานสราง ตกตอนบาย ไปวัดมณีบรรพตพบพระใบ ีกาสามารถ
เมื่อ พ.ศ. ๔๔๔ ่งเปนพระหนุม ี่มีความคลองแคลวและรูเรื่องเกามากมาย
ี่โองโมงเคยมีจาร กภา าเหนือเขียนบนกระดานชนวน พระใบ ีกาสามารถ ใหความรวมมืออยางดีมากดวยการนํา
บอกประวัติการสรางโองโมง พ.ศ. ๔๔๘ มีการอานแปลจาก ภาพถายเกามาใหดู และก็อปป
กระดานชนวนดังกลาว แตวัน ี่ไปนั้นยังหากระดานชนวนไมเจอ ไดเป ดหอไตรกลางนํ้า ใหถายจิตรกรรม า นังบน นัง
ถายขาวของ รูปเกาของวัดเกาะลานโดยมีปลัดอําเภอ กลางหอง ตัวจิตรกรรมเขียนบนแ นไมแลวใสกระจก ับลงไป
บานตากชื่อเจตนิพั  พงศจักรภั ร กํานันสุวรรณ แกวบุญ รรม ําใหดูเหมือนเปนกรอบกระจกหลาย บาน วาง อนกัน ข ้นไป
อายุ ๔ ป เคยไป ํางานชาง ี่ าอุดิอารเบีย ๓ ป ูใหญบาน เปนชั้น เหมือนกรอบไมบนหนาจั่วบาน
จําเนียร แกวบุญ รรม เคยไปตะวันออกกลาง ๑ ป รวมกับ จิตรกรรมดังกลาวนี้เขียนภาพ พระพุ เจา ปางตาง
อส. ี่ างจังหวัดและอําเภอประสานไว ขนภาพพระบ ลงมาให ดวย มือและสีสัน ี่ประณีตงดงาม บางภาพก็สามารถอานได ัน ี
ถาย ชวยปลดรูปจาก ี่สูงลงมาใหถาย เชนภาพ ตอนเ วดามาดีดพิณสามสาย หรือตอนลิงและชางถวาย
มีเณรนอยคนหน ่งอายุ ๑ ป ชื่อ เณรเอ็ม เปนคนสนใจ รวง ้งกับถวาย ลไม
เรื่องเกา และมีความรูเรื่องเกา อยางไมนาเชื่อมาชวยขนของ จากการสน นาได ราบวาหมูกุ ิเกาของวัดมณีบรรพต
ตอบคําถามและชวยเก็บของใน ี่สุด นา ่งมาก ถูกไ ไหมไปเมื่อหลายป กอน ขาวของสําคัญสูญหายหมด เหลือ
ี่ างวัดสามารถเก็บรัก าและอนุญาตใหถายภาพเพียงกรอบรูป
วัน ธที สิง า เกาสมุดขอยตํารายาริดสีดวงก หมาย ตํารายา และอื่น กองหน ่ง
ถายภาพขาวของตาง ี่บานโสภโณดร คุณอาชวิน
โสภโณดร เกิด พ.ศ. ๐ ลูกชายคุณศรีศักดิ และอาจารยศรีรวญ วัน ฤ ัส ดีที สิง า
โสภโณดร ชวยดูแลตอนรับเปนอยางดีอีกครั้งหน ่ง เปนบาน กินขาวเชาแลวไปวัดมณีบรรพตเพื่อก็อปป รูปเกา
เรือนไ ยขนาดใหญแตขางในตกแตงดวยของจากเมืองจีน จากนั้นมุงตรงไปยังบานนาย า รง บุญมาลีรัตน
หลายอยางโดยเฉพาะ ี่ตั้งป ายบรรพบุรุ แบบจีน ่งสรางอยาง ชางถายภาพ เกาแกของอําเภอบานตาก ครูเคยตั้งชื่อใหตอน
อลังการมาก เขาโรงเรียนวานาย รงแตเอยชื่อนาย รงไมมีคนรูจักตอง

๒ สมุดภาพเมืองตาก